Przepisy związane z koniecznością czyszczenia instalacji wentylacyjnych

O funkcjonalności instalacji wentylacyjnej nie decydują tylko montaż i projekt, ale także odpowiednie jej użytkowanie i konserwacja. Aby zapewnić dopływ świeżego powietrza do wnętrza budynków trzeba dbać o higieniczny stan instalacji, poprzez okresowe jej czyszczenie oraz dezynfekcje. Firma Vita-Vent, która zajmuję się czyszczeniem instalacji wentylacyjnych oraz wszystkimi pracami towarzyszącymi wraz z firmą ALNOR, producentem i dystrybutorem systemów wentylacyjnych, opracowały najkorzystniejszy schemat utrzymania odpowiedniego stanu higienicznego instalacji wentylacyjnych - począwszy od procesu projektowania kończąc na eksploatowaniu.

Czyszczenie oraz dezynfekcja instalacji wentylacyjnej

Usuwanie zanieczyszczeń oraz szkodliwych substancji z instalacji wentylacyjnej, powinno być przeprowadzanie co dwa lata bądź częściej, w zależności od zanieczyszczeń znajdujących się w instalacji.

Etapy czyszczenia instalacji wentylacyjnej:

• ustalenie terminu prac,
• zabezpieczenie maszyn, urządzeń, mebli znajdujących się w pomieszczeniach,
• zdemontowanie klap rewizyjnych,
• wykonanie inspekcji kanałów specjalistycznym robotem,
• odizolowanie kanałów podlegających procesowi czyszczenia balonami,
• czyszczenie kanałów wentylacyjnych poprzez ich szczotkowanie oraz „odsysanie”  zanieczyszczeń,
• dezynfekcja instalacji  środkami zalecanymi przez PZH poprzez zamgławianie,
• wykonanie inspekcji kanałów po czyszczeniu,
• wykonanie badań mikrobiologicznych,
• regulacja instalacji,
• sporządzenie dokumentacji powykonawczej.

Rys. Alnor - Kanały wentylacyjne przed oraz po czyszczeniu

Przepisy związane z koniecznością czyszczenia instalacji wentylacyjnych

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dn. 16.08.1999 w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (Dz.U. 74/99) określa warunki techniczne użytkowania budynków mieszkalnych, wraz ze związanymi z nimi instalacjami i urządzeniami technicznymi

§ 13.1. Warunki i sposób użytkowania urządzeń technicznych i instalacji oraz wyroby użyte do ich napraw i konserwacji nie mogą powodować pogorszenia właściwości użytkowych czynnika dostarczanego za pomocą tych urządzeń i instalacji.

§ 22.1. Instalacje i urządzenia wentylacyjne powinny w okresie ich użytkowania zapewniać możliwość skutecznej wymiany powietrza w pomieszczeniach zgodnie z warunkami założonymi w projekcie.

§ 22.2. Instalacje i urządzenia wentylacyjne, w okresie ich użytkowania powinny być utrzymywane w stanie technicznym zapewniającym sprawność i niezawodność funkcjonowania.

§23. W okresie użytkowania instalacji i urządzeń wentylacyjnych, należy zapewniać:
1) pełna drożność i szczelność przewodów i urządzeń,
2) utrzymanie pełnego wymaganego przekroju kratek wentylacyjnych,
3) realizację wymaganych robót konserwacyjnych i remontowych,
4) realizację zaleceń pokontrolnych wydawanych przez upoważnione organy kontroli i nadzoru,
5) w razie uzasadnionej potrzeby - kontrole stanu technicznego instalacji i urządzeń wentylacyjnych.

Zgodnie z zapisami Prawa Budowlanego (Dz. U. 2000 nr 106 poz. 1126), Art. 62.1 instalacje gazowe oraz przewody kominowe – dymowe, spalinowe i wentylacyjne powinny być poddawane okresowej kontroli nie rzadziej nić raz do roku.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 12.04.2002 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75 z dn. 15.06.2002, poz. 690), w rozdziale VI zawiera następujące zapisy:

§ 147, ust. 1. Wentylacja i klimatyzacja powinny zapewniać odpowiednia jakość środowiska wewnętrznego, w tym wielkość wymiany powietrza, jego czystość, temperaturę, wilgotność  względną, prędkość ruchu w pomieszczeniu, przy zachowaniu przepisów odrębnych i wymagań Polskich Norm dotyczących wentylacji, a także warunków bezpieczeństwa pożarowego i wymagań akustycznych określonych w rozporządzeniu.

§ 153, ust. 6. Przewody powinny być wyposażone w otwory rewizyjne umożliwiające oczyszczenie wnętrza tych przewodów, a także innych urządzeń i elementów instalacji, o ile konstrukcja nie pozwala na czyszczenie w inny sposób niż przez te otwory, przy czy nie należy ich sytuować w pomieszczeniach o podwyższonych wymaganiach higienicznych.

§154, ust. 5: W przypadku pomieszczeń o specjalnych wymaganiach higienicznych należy stosować centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne umożliwiające utrzymanie podwyższonej czystości wewnątrz obudowy, wyposażone w oświetlenie wewnętrzne i wzierniki do kontroli stanu centrali z zewnątrz.
§154, ust. 6: Urządzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacyjnej powinny być zabezpieczone przed zanieczyszczeniami znajdującymi się w powietrzu zewnętrznym, a w szczególnych przypadkach w powietrzu obiegowym (recyrkulacyjnym), za pomocą filtrów(…).
Z zapisów Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (Dz.U. 2003 nr 121 poz. 1138)

§30, ust. 2 wynika, że w obiektach (...) usuwa się zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych co najmniej raz w roku, jeżeli większa częstotliwość nie wynika z warunków użytkowych.

Norma PN-EN 12097:2007 Wentylacja budynków. Sieć przewodów. Wymagania dotyczące elementów składowych sieci przewodów ułatwiających konserwację sieci przewodów wprowadza zalecenie, zgodnie z którym należy montować elementy systemów wentylacyjnych w taki sposób, aby w przyszłości mogły być demontowane w celu czyszczenia. W sytuacji, gdy  nie można zastosować takiego rozwiązania, należy instalować elementy rewizyjne, pozwalające na dostęp do kanałów.

Według normy PN-EN 13779:2007 Wentylacja budynków niemieszkalnych. Wymagane właściwości systemów wentylacji i klimatyzacji, należy dostosować wszystkie elementy składowe instalacji wentylacyjnych do przyszłych kontroli stanu higienicznego oraz procesów czyszczenia.

Dorobek prawny Unii Europejskiej

Zapisy prawne obowiązujące na terenie Unii Europejskiej, wprowadzają szczegółowe wymagania dotyczące okresowej kontroli poziomu higienicznego systemów wentylacyjnych oraz zasad ich czyszczenia.

UE wprowadziła normę BS EN 15780, Ventilation for buildings. Ductwork. Cleanliness of ventilation systems". Norma EN 15780 opisuje wymagania i procedury dotyczące oceny stanu higienicznego instalacji wentylacyjnych oraz metod ich czyszczenia. W szczególności określa:

• sposób oceny poziomu higieny instalacji,
• zasady kwalifikowania ciągów do czyszczenia,
• częstotliwośćinspekcji i czyszczenia;
• dobór właściwych metod czyszczenia;
• zasady  kontroli wykonanych prac.

Rys. Klapy rewizyjne firmy ALNOR zamontowane podczas czyszczenia
instalacji wentylacyjnej przez Vita-Vent

Korzyści wynikające z prawidłowego stanu higienicznego instalacji wentylacyjnej są ogromne. Dlatego zachęcamy Państwa do zapoznania się z tym zagadnieniem. Dodatkowe informacje uzyskają Państwo kontaktując się z firmami Vita-Vent lub ALNOR.

Zobacz koniecznie:

• Izolacja kanałów wentylacyjnych
• Przepustnice wentylacyjne z mechanizmem
• Regulacja przepływu powietrza w instalacjach wentylacyjnych