Rekuperator ścienny - dobór, montaż, lokalizacja

fot.: Vents

Rekuperator w ścianie - zasada działania, schemat instalacji, projekt wentylacji przez ścianę

Rekuperacja decentralna, czyli wentylacja na bazie rekuperatora, który przez różnych producentów nazywany jest różnie — ścienny/wewnątrzścienny, mini, kompaktowy, pokojowy, działa na tej samej zasadzie co rekuperacja scentralizowana, czyli wywiewa zużyte, a nawiewa czyste powietrze z jednoczesnym odzyskiem ciepła ze strumienia wywiewanego. Różnią się jedynie tym, że w rekuperacji pokojowej cały system mieści się w niewielkim urządzeniu, które pracuje w danym pomieszczeniu. W systemie centralnym jedna jednostka połączona jest z pomieszczeniami za pomocą specjalnych kanałów wentylacyjnych na czyste i zużyte strumienie powietrza. W jednostkach ściennych możemy mieć jeden wentylator i wtedy cykl wymiany zachodzi raz w jedną (wyciąg), raz w drugą stronę (nawiew) lub mają dwa wentylatory i cały proces jest równoczesny. W wentylacji decentralnej — w przeciwieństwie do wentylacji ze zwykłymi wentylatorami dochodzi do bardzo pożądanego zjawiska, czyli ogrzewania nawiewanego powietrza za pomocą energii pochodzącej z mas powietrza wywiewanego — podczas wyciągu ciepłego powietrza z domu następuje ogrzanie specjalnego wymiennika, który oddaje ciepła powietrzu nawiewanemu. Dzięki temu minimalizuje się straty ciepła w domu, a w dzisiejszych czasach ma to ogromne znaczenie.

fot.: Mitsubishi

• Ile jednostek rekuperacji ściennej trzeba zamontować w domu?

Zasadniczo powinno się stosować rekuperację ścienną do każdego pomieszczenia. System wentylacji pojedynczych pomieszczeń zakłada właśnie taki schemat pracy. Jednak w praktyce za minimum uznaje się dwa rekuperatory, zwłaszcza jeśli są to jednostki z jednym wentylatorem, dzięki czemu można je tak ustawić, że jedno urządzenia będzie w fazie wyciągu, a drugie nawiewu. Montaż parami może być realizowany w dwóch pomieszczeniach lub na dwóch przeciwległych ścianach. Jednostki decentralne dedykowane są do różnych pomieszczeń - możemy je montować w kuchni, łazience, ale też sypialni, dlatego ich konstrukcja w dużej mierze wymuszona jest zastosowaniem rozwiązań pozwalających na cichą pracę.

fot.: Schemat instalacji rekuperacji ściennej z dwoma jednostkami

• Czy montaż jednej jednostki decentralnej ma sens?

Wybór rekuperacji ściennej jest tańszym rozwiązaniem niż montaż tradycyjnego systemu rekuperacji, jednak może się okazać, że nasze fundusze na chwilę obecną pozwalają na zakup tylko jednego urządzenia. Czy taka instalacja ma sens? Otóż nawet jeden rekuperator w ścianie jest w stanie poprawić jakość powietrza w domu, zmniejszyć wilgotność i zadbać o lepszy komfort termiczny niż brak jakiegokolwiek wspomagania. Dużą zaletą tego systemu jest fakt, że możemy go rozbudować w dowolnym momencie. W przypadku montażu tylko jednego rekuperatora ściennego lepszym wyborem będzie jednostka z dwoma wentylatorami.

• Gdzie umieścić rekuperator bezkanałowy?

Do montażu potrzebna jest ściana zewnętrzna. Największa część urządzenia schowana jest w ścianie, a widoczne są tylko czerpnia na elewacji i nawiewnik na ścianie w domu. Teleskopowa rura będąca integralną częścią rekuperatora ściennego pozwala dostosować rekuperator do grubości ścian. Montaż polega na wywierceniu otworów w ścianach i doprowadzeniu zasilania do każdego rekuperatora. Urządzenie używana prąd zmienny o napięciu 12V.

Rekuperację ścienną należy montować na wysokości co najmniej 2 m od poziomu terenu. Dodatkowo należy pamiętać, że czerpnie powietrza, które zlokalizowane są na najniższych kondygnacjach, muszą znajdować się w odległości co najmniej 8 m od ulic i parkingów, miejsc gromadzenia odpadów, wywiewek kanalizacji i innych źródeł zanieczyszczeń.

 

fot.: Lindab

• Jak dobrać rekuperator ścienny?

Ilość jednostek dobiera się w zależności od metrażu oraz liczby mieszkańców. Zalecana wydajność, czyli ilość powietrza na m³/h wynosi aktualnie 20-30 m³/h na mieszkańca w każdej sypialni i pokoju dziennym.

Wentylacja decentralna do pojedynczych pomieszczeń - kiedy warto?

Wentylacja decentralna to bardzo dobre rozwiązanie, ale nie zawsze jest idealne. Po pierwsze to system raczej do modernizacji w domach już zamieszkanych, gdzie nastąpiły problemy z wymianą powietrza np. na skutek przeprowadzonej termomodernizacji. Gdy wentylacja grawitacyjna przestaje działać lub zawodzi (pojawia się pleśń na ścianach, wzrasta wilgotność w domu) to wówczas warto zainwestować w system oparty na mechanicznym wsparciu, a odzysk ciepła będzie tu dodatkowym atutem (co po termomodernizacji ma ogromne znaczenie). Przy budowie nowego domu zdecydowanie lepiej jest wybrać system centralny, który jest wydajniejszy pod każdym względem.

fot.: Alnor - jednostka decentralna HRU-WALL

Jeśli zależy nam na dobrej filtracji powietrza to te jednostki nie spełnią naszych oczekiwań. Konstrukcja rekuperatorów kompaktowych wymusza rezygnację z filtrów dokładnych na rzecz jedynie tych, które wyłapują większe frakcje typu cząstki kurzu.

Rekuperacja decentralana w jednym pomieszczeniu — czy można stosować dwa systemy wentylacyjne?

Zgodnie z polskimi przepisami prawa budowlanego w każdym budynku może działać tylko jeden rodzaj wentylacji, w innym przypadku będzie dochodzić do zaburzania pracy obu systemów. W budynku, w którym decydujemy się na montaż rekuperatora, konieczne jest dezaktywowanie wentylacji grawitacyjnej poprzez zaślepienie kratek wentylacyjnych oraz nawiewników.

Rekuperacja rozproszona - ile kosztuje rekuperator ścienny?

Zakup nawet kilku jednostek decentralnych jest sporo tańszy niż kompletnego systemu centralnego. Po pierwsze rekuperacja ścienna nie wymaga rozprowadzenia instalacji, którą mamy w przypadku tradycyjnej rekuperacji. Po drugie sam montaż też jest dużo prostszy i tańszy. Koszt zakupu jednej jednostki zależy od danego modelu - najtańsze rekuperatory ścienne dostępne są już za ok. 700 złotych, te najbardziej zaawansowane kosztują nawet 5000 złotych za sztukę.

Ile prądu pobiera rekuperator ścienny?

Tego typu urządzenie z zasady ma pobierać jak najmniej prądu i pracować cicho. Zużycie energii elektrycznej obliczamy na podstawie mocy urządzenia oraz czasu pracy w godzinach. Wynik musimy pomnożyć przez stawkę, jaką płacimy za 1 kWh.

fot.: Vents - rekuperator Vento Expert - parametry

Czy można samodzielnie zamontować rekuperator ścienny?

Montaż rekuperacji ściennej nie jest skomplikowany i można go przeprowadzić samodzielnie z instrukcją urządzenia. W przeciwieństwie do systemu centralnego nie ma także ryzyka złego wyregulowania pracy instalacji, bo uwzględniamy tylko parametry lokalne, a nie całego budynku. Jednostki pozwalają na niewielki zakres sterowania — praca na różnych biegach — dzięki któremu możemy dostosować pracę rekuperatora do aktualnych potrzeb każdego pomieszczenia z osobna.

Co daje rekuperacja?

• poprawę jakości powietrza wewnątrz budynku
• ochronę przed smogiem i alergenami
• zmniejszenie energochłonności budynków

Podsumowując, stosując wentylację z rekuperacją, dbamy o zdrowie oraz ekologię. Energooszczędność budynku to aspekt, który w ostatnich latach zrewolucjonizował podejście do budowy domów. W świetle obowiązujących wymagań trudno osiągnąć zalecany poziom charakterystyki energetycznej przy wyborze wentylacji grawitacyjnej. W nowobudowanych domach montaż systemów wentylacyjnych z odzyskiem ciepła jest oczywistością, ale również w tych modernizowanych stanowi najlepszą możliwą opcję.